علل و درمان دیسپلازی مفصل ران
در این مطلب از سایت کلینیک خانه درد قصد داریم تا در خصوص دیسپلازی مفصل ران در کودکان و جزئیات مربوط به علائم، علل و درمان صحبت کنیم؛ بنابراین اگر کودک شما به این عارضه دچار است توصیه می کنیم حتما تا انتها این مطلب همراه ما باشید.
دیسپلازی رشدی مفصل ران چیست؟
دیسپلازی رشدی مفصل ران که همچنین به عنوان دیسپلازی رشدی اطفال لگن یا دیسپلازی هیپ شناخته میشود، طیفی از ناهنجاریهای مفصل ران را توصیف میکند که شدت آن از دررفتگی کامل مفصل ران تا بینظمیهای خفیف مفصل ران متفاوت است.
در مفصل ران سالم، انتهای بالایی استخوان ران با استابولوم برخورد می کند تا مانند یک توپ و حفره در هم قرار گیرند، که در آن توپ آزادانه در حفره می چرخد؛ غضروف، یک بافت محافظ صاف، استخوان ها را خط می کشد و اصطکاک بین سطوح را در حین حرکت کاهش می دهد.
اما در DDH این روند به درستی صورت نمیگیرد و استخوان ها در جای درست خود قرار ندارند.
شرایطی که اصطلاح دیسپلازی هیپ را در بر می گیرد عبارتند از:
دررفتگی لگن: جایی که هیچ تماسی بین غضروف روی توپ و غضروف روی سوکت وجود ندارد.
لگن قابل جابجایی: جایی که توپ به راحتی وارد و خارج می شود
باسن سابلوکساتیو: جایی که غضروف توپ و کاسه با هم تماس دارند، اما توپ به درستی در حفره قرار ندارد.
دیسپلاستیک لگن: جایی که حفره لگن یا استابولوم برای حمایت از توپ کامل نشده است (در نوجوانان و بزرگسالان بیشتر از بیماران اطفال رایج است)
در کودکان، دیسپلازی مفصل ران بیشتر لگن چپ را تحت تاثیر قرار می دهد. با این حال، این وضعیت می تواند در هر دو لگن وجود داشته باشد.
همچنین بخوانید: درمان شکستگی استخوان ران چیست؟
چه کسانی در معرض خطر دیسپلازی هیپ هستند؟
دیسپلازی هیپ در دختران بسیار شایع تر از پسران است و معمولاً در خانواده ها دیده می شود که این عارضه در یکی از والدین وجود داشته است، با این حال حتی در میان کودکانی که هیچ سابقه ارثی ندارند، امکان بروز وجود دارد.
علائم و نشانه های دیسپلازی رشدی هیپ در کودکان چیست؟
هنگامی که این ناهنجاری در بدو تولد وجود داشته باشد، ممکن است در طی معاینه فیزیکی معمول نوزاد تازه متولد شده شناسایی شود. علائم دیگر عبارتند از ناهماهنگی طول پا، محدودیت دامنه حرکتی در لگن، لنگی یا تکان خوردن در راه رفتن در کودکان نوپا.
در طول معاینه معمول نوزاد، پزشک به آرامی باسن کودک را در جهات مختلف خم می کند. اگر لگن دررفته است پزشک ممکن است در هنگام خارج شدن لگن از هم راستایی خود، احساس کند که کشیده می شود. در درصد کمتری از موارد، مشکل تا اواخر دوران نوزادی یا اوایل کودکی آشکار نمی شود. تشخیص بعدی دیسپلازی هیپ ممکن است در طی معاینات معمول ثبات لگن در مطب متخصص اطفال تشخیص داده شود.
علائم دیگری که ممکن است دیسپلازی رشدی ناشناخته هیپ را مورد توجه والدین و پزشک قرار دهد عبارتند از:
- اختلاف طول اندام ها، یک پا کوتاه تر از پا در سمت آسیب دیده
- لنگی
- راه رفتن با دست و پا زدن (که نشان می دهد هر دو پا تحت تأثیر قرار گرفته اند)
- محدوده حرکتی محدود مفصل ران
در ضورت داشتن هر یک از علائم بالا لازم است که نزد ارتوپد اطفال مراجعه نمایید.
علت دیسپلازی هیپ چیست؟
ژنتیک نقش مهمی ایفا می کند، اما عوامل دیگر در دوران بارداری و تولد، مانند شرایط مادرزادی ناشی از قرار گرفتن جنین در رحم بسیار کوچک و زایمان بریچ نیز می تواند منجر به دیسپلازی رشدی هیپ شود.
سابقه خانوادگی
خطر دررفتگی مفصل ران در بدو تولد تقریباً یک در 1000 است. اگر والدینی در دوران کودکی دچار دیسپلازی مفصل ران شده باشند، خطر ابتلای فرزند خود به این خطر در مقایسه با والدینی که سابقه این بیماری را ندارند، ۱۲ درصد افزایش مییابد. کودکی که خواهر یا برادرش دیسپلازی هیپ دارد، 6 درصد بیشتر احتمال دارد به این عارضه مبتلا شود.
قرار گیری در رحم کوچک
کج شدن پاهای کودک شرایط مادرزادی است که اغلب نتیجه محدود شدن در رحم بسیار کوچک است. این وضعیت در سونوگرافی قابل بررسی است و باید به والدین این موضوع گفته شود که ممکن کودک آن ها با این عارضه متولد شود.
زایمان بریچ
این وضعیت مربوط به حالتی است که کودک به جای سر، ابتدا از باسن از کانال زایمان خارج می شود. احتمال ابتلا به دیسپلازی لگن در کودکی که بریچ به دنیا میآید، 10 برابر بیشتر از کودکی است که با سر به دنیا میآید.
دیسپلازی هیپ چگونه درمان می شود؟
درمان زودهنگام برای اطمینان از رشد صحیح استخوان های تشکیل دهنده مفصل ران ضروری است. رشد نادرست در هر دو توپ یا سوکت می تواند باعث مشکلات مفصلی بسیاری شود.
هدف از درمان دستیابی و حفظ هماهنگی مشترک است. همان طور که در بالاتر اشاره کردیم استابولوم و سر استخوان ران برای رشد و تکامل طبیعی به یکدیگر وابسته هستند. بنابراین طی درمان این هماهنگی ایجاد می شود.
مهار پاولیک
مهار پاولیک یک بریس نرم است که به آرامی سر استخوان ران را به عمق حفره یا استابولوم هدایت می کند که رشد طبیعی مفصل را تحریک می کند.
معمولاً مهار به طور کلی به مدت سه ماه استفاده می شود. در ابتدا، کودک به طور تمام وقت از هارنس استفاده می کند و با بهبود وضعیت لگن و دستیابی به ثبات، این زمان می تواند به استفاده کمتر کاهش یابد. درمان با مهار پاولیک در حدود 85 درصد از دررفتگی لگن در کودکان زیر شش ماه موفقیت آمیز است.
متأسفانه هارنس پاولیک گزینه درمانی مناسبی برای کودکان بزرگتر نیست، زیرا لگن در موقعیت دررفته ثابت شده است و تنظیم مجدد آن دشوارتر است.
جراحی
برای تعداد کمی از بیمارانی که درمان با هارنس پاولیک در آنها موفقیت آمیز نیست و برای کودکانی که تشخیص آنها تا شش ماهگی انجام نمیشود، ارتوپد ممکن است جراحی کاهش بسته یا باز را توصیه کند. جراحی روشی است که در آن استخوانها مجدداً تراز میشوند یا در جای خود قرار میگیرند تا هماهنگی مفصل ران بهینه شود. روش های جراحی توسط ارتوپدهای کودکان با تجربه تخصصی در درمان دیسپلازی هیپ انجام می شود. دو نوع روش وجود دارد:
جااندازی بسته: اگرچه در این روش هیچ برشی ایجاد نمیشود، اما نیاز است که کودک تحت بیهوشی عمومی قرار گیرد. در طی یک روش کاهش بسته، پزشک از رادیوگرافی برای مشاهده مفصل ران استفاده میکند و سپس به آرامی آن را بدون ایجاد هیچ برشی در راستای مناسب قرار میدهد. سپس از گچ برای نگه داشتن مفصل ران تا سه ماه استفاده می شود.
جااندازی باز: در یک جااندازی باز، که تحت بیهوشی عمومی نیز انجام می شود، برای برداشتن هر بافتی که سر استخوان ران را از هم ترازی مناسب در سوکت نگه می دارد، برش جراحی لازم است. سپس همانند روش قبل در انتها یک گچ نیز اعمال می شود.
آیا دیسپلازی هیپ همیشه نیاز به جراحی دارد؟
در صورت نیاز به درمان، اولین انتخاب برای کودکان زیر شش ماه غیرجراحی و با استفاده از مهار پاولیک است. در اقلیت مواردی که این روش کار نمی کند و در کودکانی که تا شش ماهگی تشخیص داده نمی شود، ممکن است نیاز به جراحی باشد.
آیا دیسپلازی هیپ خود به خود اصلاح می شود؟
برخی از آسیب های خفیف دیسپلازی رشدی هیپ در کودکان، به ویژه آنهایی که در نوزادان هستند می توانند خود به خود با گذشت زمان اصلاح شوند.
کلام آخر
در این مقاله تلاش کردیم تا شما را دیسپلازی مفصل ران و جزئیات مربوط به آن آشنا کنیم؛ امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد، در صورت داشتن هرگونه سوال در این زمینه در بخش نظرات برای ما بیان کنید.
درباره دکتر رمضان پور اصل
دکتر احمد رمضانپور اصل، فوق تخصص زانو، با بیش از 14 سال سابقه ی درخشان در تشخیص و درمان انواع بیماری ها و آسیب های زانو، به عنوان یکی از برجسته ترین جراحان زانو در تهران و کرج شناخته می شود. ایشان با تعهد به ارائه ی بهترین خدمات و استفاده از جدیدترین تکنیک ها و تجهیزات روز دنیا، به بیماران خود در مسیر رهایی از درد و ناتوانی ناشی از مشکلات زانو در کلینیک فوق تخصصی زانو یاری می رساند.
از سابقه ی درخشان و تخصص بی نظیر دکتر رمضانپور اصل در طول دوران فعالیت حرفه ای خود، میتوان به هزاران عمل جراحی زانو اشاره کرد که با موفقیت انجام داده است. سابقه ی درخشان و نتایج عمل های موفقیت آمیز ایشان، گواه تخصص و تبحر ایشان در این زمینه می باشد.
جهت رزرو نوبت از دکتر احمد رمضانپور اصل با این شماره تلفن تماس بگیرید: 02126703126